Kafkaslarda hem yerel coğrafyasından hem de jeopolitik bakımdan merkezi önem taşıyan vaka Azerbaycan’ın Karabağ bölgesidir. Karabağ, aynı zamanda Ermeniler açısından “Büyük Ermenistan” hayalinin gerçekleştirilmesi için sembol özelliği taşımaktadır. 1938–1953 yılları Sovyetlerde “suçlu halkların sürgün” dönemi olarak kabul edilmiştir. İkinci Dünya Savaşı boyunca gösterdikleri çetin mücadeleye ve kazandırdıkları zafere rağmen, Sovyetler Birliği (Ruslar), kendi vatandaşlarından Türk ve Müslüman olanları “halk düşmanı” ilan ederek cezalandırma yoluna gitmiştir. Ne tesadüftür ki, bu sözde halk düşmanlarının hepsi Ermenistan’da yaşayan Müslüman halklardır. Anlaşılan o ki, Rusların asıl amacı Ermenistan’ı Müslüman nüfusundan arındırmak idi. Böylece Azerbaycan’ın toprak sorunu bir daha hiç çıkmamak üzere ve çözüm umudu vaat etmeksizin Kafkasya ve dünya gündemine girmiş oldu.