R.Bahar SONAM, Hüseyn Cavid yaradıcılığını təhlil etməklə, böyük mütəfəkkirin yaşadığı zamanın ziddiyətlərini pərdəli şəkildə bədii-yaradıcı boyalarla nə demək istədiyini şərh etmişdir. Cavid böyüklüyünün poetikasınca, onun nəyin dərkində yanqılara sürgün olunduğunu acı təəssüflə açıb göstərmişdir. CAVIDin, hədəflərində coğrafi sədd aşmaları çox önəmli, dünyəvi ictimai-siyasi xarakter daşıyır. Və bu ruhu əsas hədəfinə yönətmişdir. Elə buna görə də yazar taleyi səbəbincə, zamanın gözlənilən sərt axarına (represiya) yuvarlanmışdır. Dünyəvi yaradıcılığı isə bir məktəb olaraq tarixləşmişdir: zamanın ictimai-siyasi nöqteyindən dramatik aktuallığı